شبکه‌های تست‌نت‌ یا شبکه‌های آزمایشی (Testnets) یکی از اجزای کلیدی در دنیای بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال هستند. این شبکه‌ها به توسعه‌دهندگان و کاربران این امکان را می‌دهند که قبل از پیاده‌سازی و استفاده از پروژه‌های خود در شبکه‌های اصلی (Mainnets)، عملکرد و قابلیت‌های آن‌ها را آزمایش کنند. در این مقاله، به بررسی شبکه‌های تست نت، مزایا، انواع و نحوه استفاده از آن‌ها خواهیم پرداخت.

شبکه‌های تست نت (Testnets) چیست؟

شبکه‌های تست‌نت‌ نسخه‌های شبیه‌سازی شده‌ای از شبکه‌های اصلی بلاک‌چین هستند که به کاربران اجازه می‌دهند تا بدون ریسک از دست دادن دارایی‌های واقعی، برنامه‌ها و قراردادهای هوشمند را آزمایش کنند. در این شبکه‌ها، معمولاً از توکن‌های غیرقابل ارزش استفاده می‌شود که به کاربران اجازه می‌دهد تا آزمایشات خود را انجام دهند.

تاریخچه شبکه‌های تست نت (Testnets)

در سال 2008، ساتوشی ناکاموتو با انتشار وایت‌پیپر بیت‌کوین، مفهوم بلاک‌چین را به دنیا معرفی کرد. این وایت‌پیپر به عنوان یک سیستم پول الکترونیکی همتا به همتا عمل می‌کرد و به تدریج توجهات زیادی را جلب کرد. در سال 2009، شبکه اصلی بیت‌کوین راه‌اندازی شد و اولین تراکنش‌ها در این شبکه انجام شد. در این زمان، توسعه‌دهندگان به این نتیجه رسیدند که برای آزمایش ویژگی‌های جدید و قراردادهای هوشمند به یک محیط آزمایشی نیاز دارند.

در سال 2010، شبکه تست بیت‌کوین به عنوان یک محیط آزمایشی برای توسعه‌دهندگان معرفی شد. این شبکه به کاربران اجازه می‌داد تا با استفاده از توکن‌های بی‌ارزش، برنامه‌ها و عملکردهای جدید را آزمایش کنند. این ابتکار به سرعت مورد توجه قرار گرفت و به توسعه‌دهندگان این امکان را داد که بدون ریسک از دست دادن سرمایه، پروژه‌های خود را آزمایش کنند.

سال 2015 شاهد ظهور اتریوم بود که مفهوم قراردادهای هوشمند را به شدت گسترش داد. اتریوم به توسعه‌دهندگان این امکان را داد که برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) ایجاد کنند. برای آزمایش این برنامه‌ها، شبکه‌های تست‌نت‌ مانند Ropsten و Rinkeby راه‌اندازی شدند. این شبکه‌ها به توسعه‌دهندگان کمک کردند تا ویژگی‌های جدید را قبل از پیاده‌سازی در شبکه اصلی آزمایش کنند.

در سال 2016، شبکه‌های تست‌نت‌ به عنوان یک استاندارد برای توسعه‌دهندگان بلاک‌چین شناخته شدند و پروژه‌های بیشتری به سمت استفاده از آن‌ها روی آوردند. با ظهور پروژه‌های جدید و متنوع، شبکه‌های تست نت به دسته‌های مختلفی تقسیم شدند. برخی از آن‌ها عمومی و برخی دیگر خصوصی شدند. همچنین، ابزارهایی مانند Ganache و Hardhat برای توسعه و تست قراردادهای هوشمند به وجود آمدند.

از سال 2020 تا کنون، شبکه‌های تست‌نت‌ به یکی از اجزای کلیدی در فرآیند توسعه بلاک‌چین تبدیل شده‌اند. توسعه‌دهندگان از این شبکه‌ها برای آزمایش ویژگی‌های جدید، شناسایی باگ‌ها و بهبود امنیت استفاده می‌کنند.

مزایای استفاده از شبکه‌های تست نت (Testnets)

تاریخچه شبکه‌های تست نت نشان‌دهنده تکامل و رشد صنعت بلاک‌چین است. این شبکه‌ها به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهند که بدون ریسک از دست دادن سرمایه، پروژه‌های خود را آزمایش کنند و به بهبود کیفیت و امنیت آن‌ها کمک کنند. با ادامه رشد فناوری بلاک‌چین، انتظار می‌رود که شبکه‌های تست‌نت‌ نیز به توسعه و بهبود خود ادامه دهند.

✅ آزمایش بدون ریسک: کاربران می‌توانند بدون نگرانی از دست دادن سرمایه، برنامه‌های خود را آزمایش کنند.
✅ شبیه‌سازی شرایط واقعی: شبکه‌های تست‌نت‌ می‌توانند شرایط مشابهی با شبکه‌های اصلی ایجاد کنند، که به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا مشکلات احتمالی را شناسایی کنند.
✅ توسعه سریع‌تر: با استفاده از شبکه‌های تست‌نت‌، توسعه‌دهندگان می‌توانند به سرعت کدهای خود را آزمایش و بهبود دهند.

انواع شبکه‌های تست نت

تست‌نت‌ عمومی: این شبکه‌ها برای عموم در دسترس هستند و هر کسی می‌تواند به آن‌ها متصل شود. به عنوان مثال، شبکه تست اتریوم (Ropsten) و شبکه تست بیت‌کوین (Testnet).
تست‌نت‌ خصوصی: این شبکه‌ها معمولاً برای تیم‌های توسعه‌دهنده خاص یا سازمان‌ها ایجاد می‌شوند و دسترسی به آن‌ها محدود است.

وضعیت شبکه‌های تست نت (Testnets) در کیف پول‌ها

اکثر کیف پول‌های دیجیتال Web3، به صورت پیش‌فرض به شبکه‌های اصلی بلاک‌چین متصل می‌شوند. با این حال، وضعیت شبکه‌های تست‌نت‌ در این کیف پول‌ها متفاوت است. برخی از کیف پول‌ها به صورت دیفالت به شبکه‌های تست‌نت‌ متصل می‌شوند، در حالی که برخی دیگر نیاز به اضافه کردن آن‌ها به صورت دستی یا به صورت اتوماتیک ( توسط چین لیست ) دارند.

کیف پول‌هایی مانند MetaMask یا Rabby Wallet به کاربران این امکان را می‌دهند که به راحتی شبکه‌های تست‌نت‌ را اضافه کنند. کاربران می‌توانند با وارد کردن اطلاعات مربوط به شبکه تست (مانند URL RPC، شناسه زنجیره و نام شبکه) به راحتی به این شبکه‌ها متصل شوند. این ویژگی به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا به سرعت به محیط‌های آزمایشی دسترسی پیدا کنند و پروژه‌های خود را تست کنند.

شبکه Sepolia؛ چیستی، انواع، کاربردها و ارتباط با ایردراپ‌ها

شبکه‌های آزمایشی (Testnets) در بلاکچین اتریوم نقش مهمی در توسعه و بهبود این اکوسیستم ایفا می‌کنند. یکی از این شبکه‌های آزمایشی، Sepolia است که به‌عنوان محیطی برای آزمایش و ارزیابی به‌روزرسانی‌ها و قراردادهای هوشمند قبل از پیاده‌سازی در شبکه اصلی استفاده می‌شود. این شبکه به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا به‌روزرسانی‌ها، قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را در محیطی شبیه‌سازی‌شده آزمایش کنند. این شبکه به‌عنوان بستری برای شناسایی و رفع اشکالات پیش از استقرار در شبکه اصلی عمل می‌کند.

انواع شبکه‌های آزمایشی اتریوم | Ethereum Sepolia Testnets

اتریوم برای توسعه و آزمایش قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) چندین شبکه آزمایشی (Testnet) ارائه کرده است. این شبکه‌ها محیطی امن و رایگان برای تست و بهینه‌سازی کدها فراهم می‌کنند. در ادامه، مسیر تکامل شبکه‌های آزمایشی اتریوم را از قدیمی‌ترین تا جدیدترین بررسی می‌کنیم.

🔹 روپستن (Ropsten) – شبکه‌ای قدیمی اما منسوخ‌شده : روپستن یکی از اولین شبکه‌های آزمایشی اتریوم بود که از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کرد. به دلیل شباهت زیاد به شبکه اصلی، مدت‌ها محبوب‌ترین گزینه برای توسعه‌دهندگان بود. اما با مهاجرت اتریوم به اثبات سهام (PoS)، این شبکه دیگر کاربردی نداشت و در نوامبر ۲۰۲۲ غیرفعال شد.

🔹 گورلی (Goerli) – شبکه‌ای چندمجموعه‌ای، اما در حال خروج از دسترس: گورلی یک شبکه آزمایشی multi-client بود که برای تست به‌روزرسانی‌های پروتکل اتریوم استفاده می‌شد. این شبکه از الگوریتم PoS پشتیبانی می‌کرد و نسبت به Ropsten بهینه‌تر بود. اما به دلیل محدودیت‌های توکن‌های تستی و ورود شبکه‌های جدیدتر، اکنون در حال کنار گذاشته شدن است.

🔹 سپولیا (Sepolia) – بهترین گزینه برای توسعه‌دهندگان: سپولیا به‌عنوان یک شبکه آزمایشی سبک و پایدار طراحی شده و از الگوریتم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند. این شبکه منابع کمتری مصرف می‌کند، تراکنش‌ها را با سرعت بیشتری پردازش می‌کند و محیطی شبیه به شبکه اصلی اتریوم ارائه می‌دهد. به همین دلیل، بهترین گزینه برای توسعه‌دهندگان dApp و قراردادهای هوشمند است.

🔹 هولسکی (Holesky) – جدیدترین و قوی‌ترین شبکه آزمایشی اتریوم: هولسکی در سپتامبر ۲۰۲۳ معرفی شد و جایگزین شبکه Goerli شد. این شبکه برای توسعه زیرساخت‌های اتریوم، تست‌های بزرگ‌مقیاس و شبیه‌سازی شرایط پیچیده شبکه اصلی طراحی شده است. برخلاف Goerli که محدودیت در توکن‌های تستی داشت، Holesky منابع نامحدودی از اتر آزمایشی ارائه می‌دهد و برای تست‌های پیچیده و ارتقاهای بزرگ اتریوم بهترین گزینه محسوب می‌شود.

ارتباط شبکه Sepolia با ایردراپ‌ها

ایردراپ‌ها فرآیندی هستند که در آن توکن‌های جدید به‌صورت رایگان بین کاربران توزیع می‌شوند. توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از شبکه Sepolia، ایردراپ‌های آزمایشی را اجرا کرده و نحوه توزیع توکن‌ها را پیش از اجرای واقعی در شبکه اصلی بررسی کنند. این کار به شناسایی و رفع مشکلات احتمالی در فرآیند ایردراپ کمک می‌کند، شبکه Sepolia به‌عنوان یکی از شبکه‌های آزمایشی اتریوم، نقش کلیدی در توسعه و بهبود این بلاکچین ایفا می‌کند. این شبکه با فراهم کردن محیطی امن و شبیه‌سازی‌شده، به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا به‌روزرسانی‌ها، قراردادهای هوشمند و ایردراپ‌ها را پیش از استقرار در شبکه اصلی آزمایش و بهینه‌سازی کنند.

ایردراپ‌های شبکه‌های آزمایشی | Testnets Airdrop

ایردراپ‌های تست‌نت‌ به توزیع توکن‌ها در شبکه‌های آزمایشی مربوط می‌شوند. هدف از این ایردراپ‌ها، جذب توسعه‌دهندگان و کاربران به منظور آزمایش پروژه‌ها و ویژگی‌های جدید است. این توکن‌ها معمولاً در شبکه‌های تست (مانند Sepolia یا Goerli) توزیع می‌شوند و به کاربران این امکان را می‌دهند که بدون ریسک مالی، با پروژه‌های جدید آشنا شوند.

ایردراپ‌های تست‌نت‌ یکی از روش‌های مؤثر برای جذب کاربران جدید به یک پروژه محسوب می‌شوند. زمانی که یک پروژه بلاکچینی توکن‌های خود را به‌صورت رایگان در شبکه آزمایشی توزیع می‌کند، افراد بیشتری ترغیب می‌شوند که آن را امتحان کنند. این کار باعث می‌شود کاربران با امکانات و قابلیت‌های پلتفرم آشنا شوند و احتمال استفاده از آن در آینده افزایش یابد.

علاوه بر این، ایردراپ‌های تست‌نت‌ به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهند که ویژگی‌های جدید پروژه را در محیطی آزمایشی بررسی کنند. کاربران پس از دریافت توکن‌ها، این قابلیت‌ها را تست کرده و بازخورد خود را ارائه می‌دهند. این بازخوردها برای رفع مشکلات احتمالی و بهبود عملکرد پلتفرم بسیار ارزشمند هستند.

همچنین، برگزاری ایردراپ در تست‌نت‌ می‌تواند به شکل‌گیری یک جامعه فعال و متعهد کمک کند. زمانی که کاربران در مراحل اولیه پروژه مشارکت داشته باشند، بیشتر به آن علاقه‌مند شده و در مسیر رشد و توسعه آن همراه خواهند بود. این جامعه از کاربران و توسعه‌دهندگان می‌تواند نقش مهمی در موفقیت پروژه ایفا کند.

شبکه‌های آزمایشی (Testnets) نقش مهمی در فرآیند ایردراپ‌ها (Airdrops) ایفا می‌کنند. بسیاری از پروژه‌های بلاکچینی، قبل از راه‌اندازی رسمی توکن‌های خود در شبکه اصلی (Mainnet)، از تست‌نت‌ها برای توزیع توکن‌های آزمایشی استفاده می‌کنند تا هم عملکرد شبکه را بررسی کنند و هم کاربران واقعی را برای تست و تعامل با پروتکل خود جذب نمایند. استفاده از تست‌نت‌ها در ایردراپ‌ها چندین مزیت دارد:

✅ آزمایش قابلیت‌های شبکه: پروژه‌ها می‌توانند تأثیر حجم بالای تراکنش‌ها را روی شبکه بررسی کرده و قبل از اجرای رسمی، مشکلات احتمالی را برطرف کنند.
✅ افزایش مشارکت کاربران: کاربران با انجام وظایفی مانند تعامل با قراردادهای هوشمند، نقدینگی تأمین کردن و استیکینگ، به جمع‌آوری امتیاز و واجد شرایط شدن برای ایردراپ‌های واقعی در شبکه اصلی کمک می‌کنند.
✅ تشویق کاربران اولیه (Early Adopters): کاربرانی که در مرحله آزمایشی به یک پروژه کمک می‌کنند، اغلب در اولویت ایردراپ‌های رسمی قرار می‌گیرند.
✅ جلوگیری از هدررفت سرمایه واقعی: پروژه‌ها برای تست و مشارکت کاربران، نیازی به توکن‌های واقعی ندارند و می‌توانند از ارزهای آزمایشی رایگان استفاده کنند.

تست‌نت‌ها نه‌تنها برای توسعه‌دهندگان بلاکچین مفید هستند، بلکه فرصتی عالی برای کاربران فراهم می‌کنند تا در پروژه‌های جدید شرکت کرده و شانس دریافت ایردراپ‌های واقعی را افزایش دهند. اگرچه ارزهای دیجیتال در تست‌نت‌ها واقعی نیستند، اما مشارکت فعال کاربران می‌تواند در آینده منجر به دریافت توکن‌های ارزشمند در شبکه اصلی شود. بنابراین، اگر به ایردراپ‌ها علاقه دارید، شرکت در تست‌نت‌های مختلف می‌تواند یک استراتژی هوشمندانه برای کسب درآمد از دنیای بلاکچین باشد.