تا همین پارسال، اگر به کسی میگفتید «من میخواهم بدون اینکه حتی یک ساز بلد باشم یا نتخوانی بدانم، یک آهنگ پاپ باکلام و حرفهای بسازم»، احتمالاً به شما میخندیدند یا فکر میکردند خواب دیدهاید. آهنگسازی همیشه یک هنر پرهزینه، زمانبر و نیازمند سالها تمرین بود. اما خب، دنیا عوض شده است.
بیایید با یک واقعیت هیجانانگیز روبرو شویم: هوش مصنوعی سونو (Suno AI) بازی را عوض کرده است. این ابزار، حکمِ «ChatGPT دنیای موسیقی» را دارد. همانطور که چت جی پی تی برایمان متن مینویسد، سونو برایمان آهنگ میسازد؛ آن هم نه یک صدای بیپ بیپ ساده! آهنگهایی با کلام (فارسی و انگلیسی)، ملودیهای پیچیده و تنظیمهای ارکسترال که اگر ندانید کار هوش مصنوعی است، فکر میکنید یک تیم حرفهای در استودیو آن را ضبط کردهاند.
در این مقاله، قرار است شیرجه بزنیم توی دنیای Suno. میخواهیم ببینیم این ابزار چیست، چطور میتوانیم (حتی در ایران) از آن استفاده کنیم، آیا اپلیکیشن قابل دانلودی دارد یا نه، و چطور میتوانیم با ترفندهای خاص، خروجیهای شاهکار از آن بگیریم.
مشاهده وب سایت رسمیسونو (Suno AI) دقیقاً چیست و چرا اینقدر سروصدا کرده؟
سونو یک پلتفرم تولید موسیقی مبتنی بر هوش مصنوعی است که در کمبریج ماساچوست متولد شد. هدف سازندگانش خیلی ساده و البته بلندپروازانه بود: «ساختن آیندهای که در آن هر کسی بتواند موسیقی عالی بسازد.»
برخلاف مدلهای قدیمی که فقط صداهای محیطی یا بیتهای ساده میساختند، Suno روی آواز (Vocal) و ساختار آهنگ تمرکز دارد. یعنی میفهمد که یک آهنگ پاپ باید بخشهای «ورس» (Verse) و «کروس» (Chorus) داشته باشد. میفهمد که وقتی میگویید «یک آهنگ غمگین پیانو»، نباید در آن از درامز سنگین متال استفاده کند.
نکتهی جادویی ماجرا اینجاست: شما فقط متن شعر (Lyrics) و سبک (Style) را میدهید، و سونو بقیه کارها را انجام میدهد: ملودی را میسازد، خواننده را انتخاب میکند (مرد یا زن)، سازها را تنظیم میکند و خروجی را تحویل میدهد.
آیا باید «سونو» را دانلود کنیم؟ (نسخه وب vs اپلیکیشن)
این یکی از سوالاتی است که خیلیها را گیج کرده است. وقتی در گوگل سرچ میکنید «دانلود برنامه Suno»، با لینکهای زیادی مواجه میشوید. بیایید شفافش کنیم:
- برای کاربران کامپیوتر و اندروید: در حال حاضر، سونو در اصل یک وباپلیکیشن (Web App) است. یعنی نیاز به دانلود و نصب فایل سنگین ندارید. همه چیز در مرورگر شما و در سایت
suno.comاتفاق میافتد. البته اپلیکیشن اندروید آن در دست توسعه است و ممکن است به زودی منتشر شود. - برای کاربران آیفون (iOS): خبر خوب اینکه سونو اخیراً اپلیکیشن رسمی خودش را برای iOS منتشر کرده است که میتوانید از اپاستور دانلود کنید.
پس اگر جایی فایل نصبی عجیبوغریبی برای ویندوز دیدید، مراقب باشید! امنترین راه برای ۹۰ درصد کاربران، استفاده از همان نسخه تحت وب است که هم سریع است و هم همیشه آپدیت.
جدول ویژگیها و قابلیتهای کلیدی Suno
اگر هنوز شک دارید که این هوش مصنوعی چقدر قدرتمند است، نگاهی به این جدول بیندازید. اینها قابلیتهایی هستند که در نسخه ۳.۵ (Suno v3.5) که جدیدترین نسخه است، وجود دارند:
| قابلیت | توضیح خودمانی |
|---|---|
| تولید آهنگ باکلام | برخلاف خیلی از ابزارها، سونو خودش روی آهنگ میخواند! هم فارسی، هم انگلیسی و دهها زبان دیگر. کیفیت صدای خواننده گاهی ترسناک است! |
| حالت Instrumental | اگر فقط موزیک پسزمینه میخواهید و صدای خواننده لازم ندارید، میتوانید تیک این گزینه را بزنید تا یک موزیک خالی (بیکلام) بسازد. |
| Extend (ادامه دادن آهنگ) | این شاهکارترین قابلیت سونو است. آهنگ تمام شده ولی حس میکنید کوتاه است؟ میتوانید دکمه Extend را بزنید و دقیقاً از همانجا آهنگ را ادامه دهید و بخشهای جدید اضافه کنید. |
| آپلود صدا (Audio Input) | میتوانید یک ریتم را با دست روی میز بزنید یا یک ملودی را زمزمه کنید و آپلود کنید؛ سونو آن را تبدیل به یک آهنگ کامل میکند! |
| پشتیبانی از متاتگها | میتوانید با دستوراتی مثل [Verse]، [Chorus] یا [Solo Guitar] دقیقاً تعیین کنید کجای آهنگ چه اتفاقی بیفتد. |
| مالکیت معنوی | در پلنهای پولی، شما رسماً مالک آهنگی هستید که ساختهاید و میتوانید آن را در اسپاتیفای یا یوتیوب منتشر کرده و درآمد کسب کنید. |
چطور آهنگ بسازیم؟ (آموزش حالت Custom Mode)
وقتی وارد سونو میشوید، میتوانید فقط یک توضیح ساده بنویسید (مثلاً: “A sad song about rain”). اما اگر میخواهید حرفهای کار کنید، باید بروید سراغ Custom Mode. بیایید مرحله به مرحله پیش برویم:
۱. بخش Lyrics (شعر آهنگ)
اینجا دو انتخاب دارید: یا خودتان شعر را بنویسید، یا دکمه “Make Lyrics” را بزنید تا هوش مصنوعی برایتان شعر بگوید.
نکته طلایی: برای اینکه ساختار آهنگ درست دربیاید، باید از برچسبها (Metatags) استفاده کنید. ساختار استاندارد یک آهنگ معمولاً اینطوری است:
- [Verse 1]: شروع داستان آهنگ (ریتم آرامتر).
- [Chorus]: اوج آهنگ که تکرار میشود (ریتم هیجانی).
- [Verse 2]: ادامه داستان.
- [Bridge]: یک تغییر فضا قبل از اوج نهایی.
- [Outro]: پایانبندی آهنگ.
شما باید این کلمات را داخل براکت [] قبل از شعرتان بنویسید تا سونو بفهمد چطور باید بخواند.
۲. بخش Style of Music (سبک موسیقی)
اینجا باید به سونو بگویید چه اتمسفری میخواهید. فقط ننویسید “Pop”. خلاق باشید! ترکیب کردن سبکها نتایج عجیبی میدهد.
چند مثال برای استایل:
80s synthwave, dreamy, female vocals(سینتویو دهه ۸۰، رویایی، خواننده زن)Heavy metal, aggressive, fast tempo, male vocals(متال سنگین، خشن، ریتم تند، خواننده مرد)Persian traditional, Santoor, emotional(سنتی ایرانی، سنتور، احساسی)
۳. بخش Title (عنوان)
یک اسم جذاب برای اثر هنریتان انتخاب کنید.
آموزش ساخت آهنگ فارسی با سونو (Suno AI)
بله، سونو فارسی را میفهمد! اما برای اینکه لهجهاش «رباتی» نباشد و کلمات را درست ادا کند، باید چند ترفند را رعایت کنید:
- فینگلیش نه، فارسی بنویسید: سونو متن فارسی را بهتر از فینگلیش پردازش میکند.
- اعرابگذاری کنید: هوش مصنوعی هنوز نمیداند «کرم» به معنای سخاوت است یا آن جانور خزنده! پس حتماً از حرکات ( َ ِ ُ ) استفاده کنید. مثلاً بنویسید: «مَن به دُنبالِ تو اَم».
- سبک را دقیق بگویید: اگر آهنگ پاپ ایرانی میخواهید، در بخش استایل بنویسید:
Iranian Pop, Persian style.
بحث پول و حقوق: رایگان یا پولی؟
سونو سیستم «اعتباری» (Credits) دارد. بیایید ببینیم داستان چیست.
طرح رایگان (Basic Plan)
هر روز به شما ۵۰ اعتبار رایگان داده میشود. هر آهنگ ۱۰ اعتبار مصرف میکند. اما چون سونو هر بار ۲ ورژن از آهنگ را میسازد، عملاً با ۵۰ اعتبار میتوانید ۵ دستور بدهید (۱۰ آهنگ تولید کنید).
مهم: در طرح رایگان، شما مالک آهنگ نیستید. یعنی حق ندارید آن را در اسپاتیفای بفروشید یا در یوتیوب مانیتایز کنید. (البته برای استفاده شخصی و گذاشتن در اینستاگرام مشکلی نیست).
طرحهای پولی (Pro & Premier)
اگر ماهانه حدود ۸ دلار (بسته به تخفیفها) پرداخت کنید، نه تنها اعتبار بسیار بیشتری میگیرید، بلکه مالکیت تجاری آهنگ هم به شما داده میشود. همچنین اولویت صف ساخت با شماست و میتوانید همزمان ۱۰ آهنگ بسازید.
چالشها و محدودیتهایی که باید بدانید
همه چیز گل و بلبل نیست. سونو هم مثل هر هوش مصنوعی دیگری سوتیهای خودش را دارد:
- کیفیت صدا (Lo-Fi بودن): هنوز کیفیت خروجی سونو به شفافیت ضبط استودیویی نرسیده. کمی نویز یا حالت «کمکیفیت» در صداها حس میشود (که البته در نسخه ۳.۵ خیلی بهتر شده).
- توهم خواننده: گاهی خواننده کلمات را اشتباه تلفظ میکند یا وسط آهنگ شروع میکند به جیغ زدن یا زمزمههای نامفهوم!
- پایانبندیهای عجیب: گاهی آهنگ ناگهان قطع میشود. برای حل این مشکل باید از دستور [Outro] و [End] استفاده کنید.
سخن آخر: آهنگساز درونتان را بیدار کنید
هوش مصنوعی سونو، دیوار بلند بین «شنونده بودن» و «سازنده بودن» را خراب کرده است. دیگر لازم نیست گیتاریست باشید تا یک آهنگ راک بسازید یا پیانیست باشید تا یک قطعه کلاسیک خلق کنید. این ابزار به شما اجازه میدهد ایدههایی که سالها در سرتان بود را بشنوید.
پیشنهاد من؟ همین الان بروید و اولین آهنگتان را بسازید. حتی اگر مسخره از آب دربیاید، تجربه فوقالعادهای است. شاید استعداد آهنگسازی داشتید و خودتان خبر نداشتید! اگر آهنگ باحالی ساختید، حتماً لینکش را با دوستانتان به اشتراک بگذارید تا آنها هم باور کنند که عصر جدیدی شروع شده است.
